nie stawać
  • stawać w szranki
    14.09.2014
    14.09.2014
    Dzień dobry, Szanowny Panie Profesorze,
    dlaczego w związku frazeologicznym stawać w szranki występuje forma rzeczownika w bierniku, a nie w miejscowniku? Czy ma to związek z historią języka?
  • nie mieć zielonego pojęcia
    18.06.2007
    18.06.2007
    Szanowni Państwo!
    Chciałabym się dowiedzieć, co oznacza i jaką ma etymologię przymiotnik zielony w wyrażeniu nie mieć zielonego pojęcia. Z góry dziękuje i serdecznie pozdrawiam.
  • nie tylko doniesienia
    28.03.2012
    28.03.2012
    Szanowni Państwo,
    korzystając z oferowanej przez Państwa możliwości, chciałabym zapytać, czy poprawne są sformułowania: „Z badań płyną doniesienia” lub „płynące z badań doniesienia”. Mam też wątpliwości co do użycia czasownika różnicować – czy poprawne jest użycie go w następujących kontekstach: „Sposób oceniania tego zjawiska różnicuje osoby ankietowane” czy też „Pogląd na ten temat różnicuje badaczy”? Uprzejmie dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem
    Dominika Przegrodzka
  • Pędzi nie lotem, ale cwałem burza. Przecinek po zwrocie imiesłowowo-przymiotnikowym
    3.01.2016
    3.01.2016
    Jaką interpunkcję zastosować w zdaniu: Pędzi nie lotem a cwałem burza?
    Czy zwroty imiesłowowo-przymiotnikowe trzeba oddzielać przecinkami?
  • B. = D., a nie M.

    15.07.2022
    15.07.2022

    Szanowni Państwo,

    frapuje mnie zmiana rodzaju gramatycznego na męskozwierzęcy w przypadku użycia rzeczowników pospolitych męskich nieżywotnych jako nazwy okrętów (Grom, Piorun, Wicher) i broni (Durendal, Piorun, Grom). Czy to jakaś reguła? Dlaczego wyłamuje się z niej Szczerbiec? Dlaczego nie dotyczy ona nazw miejscowości (Kamień, Kłos, Potok)?

  • Pamiętaj, nie zapomnij
    7.10.2011
    7.10.2011
    Jaka jest różnica miedzy „Pamiętaj” a „Nie zapomnij”? Kiedy prawidłowo używa się jednego, a kiedy drugiego? Czy jest to tylko kwestia osobistych preferencji?
  • dwojgu ludziom, ale dwojgiem ludzi – czemu nie dwojgiem ludźmi?
    3.12.2014
    3.12.2014
    Dzień dobry,
    wiem, że po formie narzędnikowej liczebników zbiorowych przepisowo następuje forma dopełniaczowa, ale chodzi mi o to dlaczego. Czy jest jakaś przyczyna umotywowana albo historią, albo analogią? Wydaje mi się, że tu „powinna’’ działać zasada zgody, konkretnie: dwojgiem ludźmi, a nie dwojgiem ludzi.
    Serdecznie
    Oscar E. Swan
  • Hardy, czyli kiedy nowe znaczenie staje się poprawne

    18.01.2023
    18.01.2023

    Dzień dobry.

    Ostatnio coraz częściej spotykam się z użyciem słowa hardy w języku polskim w znaczeniu czegoś trudnego lub w znaczeniu intensywności (generalnie grupa znaczeń o pochodzeniu z angielskiego słowa hard). Nie zgadza się to jednak ze słownikową definicją przymiotnika hardy w słowniku PWN to jest (na chwilę obecną) dumny lub butny.

    Kiedy można uważać, że dane znaczenie słowa w języku polskim uległo rozszerzeniu i w ramach mowy potocznej nie jest błędnie używane?

  • Jego Ekscelencja Ksiądz Biskup w skrócie
    23.03.2024
    11.05.2013
    Dzień dobry!
    Proszę o skrót od: Jego Ekscelencja Ksiądz Biskup: czy J. Eks. Ks. Bp, czy J. Ex. Ks. Bp? A może jakiś inny?
    Pozdrawiam
    Rafał Kowalski
  • Cienka czerwona linia
    28.12.2016
    28.12.2016
    Interesuje mnie znaczenie coraz częściej (i moim zdaniem błędnie) stosowanego idiomu cienka czerwona linia. Obserwuję jego nagminne używanie z czasownikiem przekraczać, co jest zrozumiałe bez czerwonej: przekraczać cienką linię oznacza coś na kształt kropli, która przelewa czarę/przepełnia kielich. Wg mnie cienka czerwona linia to ostatni bastion oporu, ostatnia barykada – wiązać się powinna z heroizmem skutecznego trwania na posterunku.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego